Najczęściej zadawane pytania

Poniżej znajdziesz listę najczęściej zadawanych przez pacjentów chorujących na niewydolność serca pytań, na które eksperci Asocjacji Niewydolności Serca PTK przygotowali odpowiedzi.

Jeśli nie znajdziesz tutaj odpowiedzi na nurtujące Cię pytania lub wątpliwości, zapisz się na rozmowę z naszym Edukatorem ➜ TUTAJ

1. Czy leki będę musiał brać do końca życia?

Leczenie niewydolności serca jest leczeniem przewlekłym, które powinno się kontynuować do końca życia. Cztery filary leczenia niewydolności serca obejmują: beta-bloker, antagonistę aldosteronu, inhibitor konwertazy angiotensyny/sakubitryl z walsartanem oraz flozynę. Stanowią one podstawę leczenia niewydolności serca i należy przyjmować je regularnie. Leki moczopędne stosuje się w zależności od potrzeb w przypadku nadmiernego gromadzenia płynów w organizmie, co objawia się np. obrzękami wokół kostek.

2. Jakie leki na niewydolność serca dostanę za darmo ?

Na podstawie obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 30.08.2023r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych od 1 września 2023 r. Seniorzy powyżej 65 lat mają prawo do wielu bezpłatnych leków. W rozporządzeniu ministra zdrowia z 30 sierpnia 2023 r potwierdzono refundację leków zawierających następujące substancję czynną:

Beta-adrenolityki ( Carvedilolum, Nebivololum, Nebivololi hydrochloridum, Bisoprololi fumaras, Bisoprolol fumarate, Metoprololi tartras, Sotalolum)
Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę:
- produkty jednoskładnikowe ( Cilazaprilum, Benazeprili hydrochloridum, Quinaprilum, Quinapril, Ramiprilum, Perindoprilum argininum, Perindoprilum, tert-Butylamini Perindoprilum, Lisinoprilum, Enalaprili maleas)
- produkty złożone (Ramiprilum + Hydrochlorothiazidum, Perindoprilum argininum + Indapamidum, tert-Butylamini Perindoprilum + Indapamidum, Perindoprili tosilas + Indapamidum, Lisinoprilum + Hydrochlorothiazidum)
Antagoniści receptora dla angiotensyny II:
- produkty jednoskładnikowe (Telmisartanum, Telmisartan, Valsartanum, Losartanum kalicum, Losartanum, Losartan potassium)
- produkty złożone ( Telmisartanum + Hydrochlorothiazidum, Telmisartanum + Indapamidum, Candesartanum cilexetilum + Hydrochlorothiazidum, Candesartanum cilexetili + Hydrochlorothiazidum, Valsartanum + Hydrochlorothiazidum, Losartanum kalicum + Hydrochlorothiazidum, Hydrochlorothiazidum, Telmisartanum + Hydrochlorothiazidum, Valsartanum + Hydrochlorothiazidum, Telmisartanum + Hydrochlorothiazidum)
Leki moczopędne
- Tiazydy i sulfonamidy (Amiloridi hydrochloridum + Hydrochlorothiazidum, Indapamidum, Clopamidum)
- Diuretyki pętlowe (Furosemidum)
Inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego 2 - flozyny (Empagliflozinum, Canagliflozinum, Dapagliflozinum)
Antagoniści aldosteronu (spironolakton)

3. O ile tabletek mogę zwiększyć lek moczopędny (furosemid), będąc w domu?

Dawkowanie leków moczopędnych jest bardzo indywidualne, dostosowane do aktualnego zapotrzebowania. Należy kontrolować masę ciała oraz ciśnienie tętnicze i poziom elektrolitów. Wraz z zatrzymaniem płynów w organizmie należy zwiększyć dawkowanie leku diuretycznego. Ważne jest również przestrzeganie zaleceń dietetycznych – ograniczenie spożycia soli. W chwili zwiększenia leczenia moczopędnego o 50%, bez efektu terapeutycznego, zasadna jest konsultacja lekarska.

4. Do jakiego wieku można mieć przeszczepienie serca ?

Kwalifikacja do zabiegu przeszczepienia serca powinna uwzględniać wiele elementów, zaczynając od ustalenia przyczyny i stopnia uszkodzenia mięśnia serca oraz nasilenia objawów niewydolności serca. Według wytycznych International Society for Heart and Lung Transplantation ( ISHLT ) z 2022 roku pacjenci kwalifikowani do przeszczepu serca, powinni spełniać kryterium wiekowe poniżej 70 lat. Starannie wyselekcjonowani pacjenci powyżej 70 lat mogą być brani pod uwagę do przeszczepu serca. W przypadku ośrodków rozważających takich pacjentów, można rozważyć zastosowanie programu alternatywnego (tj. wykorzystanie starszych dawców). Ostateczną decyzję o zakwalifikowaniu chorego do transplantacji serca podejmuje doświadczony kardiochirurg - transplantolog w ośrodku przeprowadzającym transplantacje serca.

5. Jak zwiększyć w domu stężenie potasu?

Leki moczopędne obniżają poziom potasu. Hipokaliemia może wiązać się z zaburzeniami rytmu serca, ogólnym osłabieniem, zawrotami głowy czy skurczem mięśni. Dieta bogata w potas (produkty mleczne, nasiona roślin strączkowych, warzywa - brokuły, marchew, ziemniaki, buraki, pomidory; owoce - głównie owoce suszone, także morele, banany) oraz suplementacja doustnymi preparatami powinna odbywać się pod regularną kontrolą laboratoryjną.

6. Czy muszę chodzić do kardiologa czy mogę do lekarza rodzinnego ?

Na podstawie wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2021r. pacjent z niewydolnością serca powinien pozostawać pod opieką kardiologa i /lub lekarza rodzinnego. Zaleca się wizyty kontrolne w odstępach nie dłuższych niż 6 miesięcy w celu oceny objawów klinicznych, ciśnienia tętniczego, częstości i rodzaju rytmu serca, morfologii krwi obwodowej, stężenia elektrolitów oraz czynności nerek, a także coroczne wykonywanie badania elektrokardiograficznego ( EKG ) oraz powtarzanie badania echokardiograficznego.

7. Jak często trzeba chodzić na wizytę do kardiologa ?

Według wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2021r. zaleca się kontrolne wizyty kardiologiczne w odstępach nie dłuższych niż 6 miesięcy w celu oceny objawów klinicznych, ciśnienia tętniczego, częstości i rodzaju rytmu serca, morfologii krwi obwodowej, stężenia elektrolitów oraz czynności nerek. Należy corocznie rejestrować EKG w celu wykrycia poszerzenia zespołów QRS, celem ewentualnej kwalifikacji do terapii resynchronizującej ( CRT ) lub wykrycia zaburzeń przewodzenia czy migotania przedsionków. Echokardiografię zaleca się po 3–6 miesiącach od optymalizacji standardowego leczenia przewlekłej niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową ( HFrEF ) w celu określenia potrzeby zastosowania nowszych środków farmakologicznych i urządzeń wszczepialnych. Kwestią niejasną pozostaje czy wizyty kontrolne powinny być przeprowadzane przez lekarza rodzinnego czy kardiologa.

8. Jaki wysiłek mogę wykonywać jako osoba chora?

Regularny wysiłek fizyczny dostosowany do możliwości chorego stanowi ważny element leczenia i profilaktyki niewydolności serca. Pacjentom zaleca się regularną, umiarkowaną, codzienną aktywność fizyczną w stabilnym okresie choroby. Wysiłek fizyczny nie jest wskazany w okresie zaostrzenia choroby, przy nasilonej duszności.

Przykładowe ćwiczenia znajdziesz na stronie ➜ slabeserce.pl

9. Czy mam się szczepić przeciw COVID-19?

Pacjentom z niewydolnością serca zaleca się szczepienie przeciwko COVID-19. Zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia może wystąpić jako powikłanie zakażenia SARS-CoV-2 i związanej z tym systemowej reakcji zapalnej. Szczepienie przeciw COVID-19 ogranicza to zjawisko. Najświeższe przeglądy medyczne szacują, iż ryzyko powikłań związane z zaszczepieniem się przeciwko COVID-19 szczepionkami mRNA jest bardzo niskie. Zarówno EMA (Europejska Agencja Leków), jak i FDA (Amerykańska Agencja Leków) potwierdzają, że w odniesieniu do wszystkich zarejestrowanych szczepionek przeciwko COVID-19 korzyści z ich stosowania przewyższają ryzyko związane ze szczepieniem.

10. Czy mam się szczepić przeciw grypie?

Od dawna zaobserwowano związek chorób serca z infekcją wirusem grypy. W trakcie każdej epidemii zwiększa się liczba hospitalizacji i zgonów z przyczyn kardiologicznych. Infekcje układu oddechowego stanowią główną przyczynę zaostrzenia przewlekłej niewydolności serca oraz zwiększonej śmiertelności. Wiele badań dowiodło, iż szczepienie przeciwko grypie redukuje śmiertelność wśród pacjentów z chorobami układu krążenia, zwłaszcza z przewlekłą niewydolnością serca. Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca coroczne szczepienie przeciwko grypie pacjentom z chorobami układu sercowo-naczyniowego jako postępowanie przedłużające życie.

11. Czy mogę nachylać się nad kuchenką indukcyjną, mam niewydolność serca i wszczepiony kardiowerter ?

Sprzęt AGD może być używany pod warunkiem dobrego stanu technicznego urządzenia i wykorzystywania go zgodnie z przeznaczeniem. Warto podkreślić, że osoby z wszczepionym kardiowerterem powinny skonsultować z lekarzem, czy jest on niewrażliwy na działanie płyty indukcyjnej. Według zleceń Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego należy utrzymać dystans 60 cm od płyty indukcyjnej podczas normalnego użytkowania przez osoby po implantacji kardiowertera.

Według wytycznych Biotronic i Electrolux wystarczy odległość 30 cm, ale wg PTK 60 cm.

12. Czy mogę mieć wykonane badanie rezonansu magnetycznego, mam niewydolność serca i rozrusznik ?

Niemal wszystkie obecnie implantowane urządzenia do elektroterapii są certyfikowane do pracy w środowisku rezonansu magnetycznego. Aktualny stan wiedzy i doświadczenie kliniczne potwierdzają, że posiadanie przez pacjenta wszczepionego urządzenia do elektroterapii nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania badania przy użyciu rezonansu magnetycznego - nawet w badaniach dotyczących klatki piersiowej, czyli okolicy, w której usytuowane jest urządzenie. Badanie CMRI powinno być wykonane z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, a w wybranych sytuacjach klinicznych powinny być rozważone i zastosowane. Przed badaniem należy rozważyć przeprowadzenie kontroli urządzenia.

Badanie z zastosowaniem rezonansu magnetycznego u chorych z implantowanym urządzeniem może zostać przeprowadzone w pracowni MRI z aparatem o wartości indukcji magnetycznej 1,5 T (nieliczne urządzenia wszczepialne są certyfikowane do pracy w polu magnetycznym o indukcji 3T). Według wytycznych, aby badanie MRI było bezpieczne, powinno upłynąć co najmniej 6 tygodni od implantacji układu – jeżeli odłożenie wykonania badania MRI na czas po tym okresie mogłoby wpłynąć negatywnie na proces terapeutyczny pozostałych schorzeń pacjenta, należy rozważyć wykonanie tego badania. Należy wykluczyć posiadanie przez chorego elektrod nasierdziowych, elektrod lub układów nieczynnych, uszkodzonych, porzuconych, w tym w powłokach brzusznych. Jest to istotne, ponieważ w przypadku występowania takich elektrod wykonanie badania MRI jest obarczone wyższym ryzykiem wystąpienia zdarzeń niepożądanych i powinno być wykonane w ośrodku wysoce specjalistycznym, z doświadczeniem w wykonywaniu tego typu badań.

Silne pole magnetyczne wytwarzane przez aparaty rezonansu magnetycznego może być przyczyną niebezpiecznych powikłań związanych z wszczepionym urządzeniem medycznym takim jak rozrusznik. Zazwyczaj większość urządzeń nie jest uznawana za bezpieczne w środowisku MRI, ponieważ w trakcie tego badania może dojść do zmiany ich ustawień, tymczasowego zakłócenia prawidłowego działania lub ewentualnego uszkodzenia urządzenia. Lekarz powinien omówić z pacjentem wszystkie potencjalne korzyści i zagrożenia związane z przeprowadzeniem badaniem MRI.

13. Czy mogę, mając niewydolność serca, przejść radioterapię raka płuca?

Przed rozpoczęciem radioterapii wskazana jest ocena profilu kardiologicznego pacjenta. Celowe pozostaje oznaczenie stężenia NT-proBNP oraz troponiny. Należy również przeprowadzić badanie echokardiograficzne. U chorych z:

LVEF 30-50% bez objawów klinicznych HF i bez podwyższonego ryzyka sercowo-naczyniowego – zalecane włączenie radioterapii po ocenie stanu zdrowia; zalecane wdrożenie farmakoterapii
LVEF 30-50% bez objawów klinicznych HF, ale z podwyższonym ryzykiem sercowo-naczyniowym – zalecane włączenie radioterapii po kompleksowej modyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego; zalecane wdrożenie farmakoterapii.
LVEF > 30% z objawami klinicznymi HF I-II klasy NYHA – zalecane włączenie radioterapii w zmodyfikowanym schemacie; konieczne skojarzone leczenie farmakologiczne/elektroterapia zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego ( PTK ).
< 30% z objawami klinicznymi HF I-II klasy NYHA – zalecane rozważenie czasowego wstrzymania włączenia radioterapii do czasu ustąpienia klinicznych cech HF; w uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest włączenie radioterapii w zmodyfikowanym schemacie – decydująca jest dynamika stanu klinicznego oraz stopień zaawansowania nowotworu; konieczne jest skojarzone leczenie farmakologiczne/elektroterapia zgodnie z rekomendacjami PTK.
< 50 % z objawami klinicznymi HF III-IV klasy NYHA – zalecane wstrzymanie włączenia radioterapii do czasu ustąpienia klinicznych cech HF III-IV klasy NYHA; konieczne jest skojarzone leczenie farmakologiczne/elektroterapia zgodnie z rekomendacjami PTK
< 30% z objawami klinicznymi HF III-IV klasy NYHA jako reakcja na ponowne włączenie radioterapii po czasowym wstrzymaniu z powodu narastania objawów HF towarzyszących obniżeniu LVEF <30% - niezalecana radioterapia; konieczne skojarzone leczenie farmakologiczne/elektroterapia zgodnie z rekomendacjami PTK.

Radioterapia przy użyciu przyspieszacza liniowego jest możliwa i bezpieczna u chorych z wszczepionym rozrusznikiem serca lub kardiowerterem-defibrylatorem, jednak wymaga zastosowania odpowiednich środków ostrożności i współpracy z ośrodkiem kardiologicznym. Warto jednak podkreślić, że elektroniczna część urządzenia nie powinna być poddawana bezpośredniemu działaniu promieniowania jonizującego, zatem musi znajdować się poza polem napromieniania. Należy brać pod uwagę fakt, że promieniowanie może zaburzać pracę tych urządzeń. Najpoważniejszą konsekwencją pozostaje nieodwracalne uszkodzenie i konieczność wymiany urządzenia.

Przed rozpoczęciem zabiegów radioterapii zaleca się pełną kontrolę urządzenia. Zespół pracowni radioterapii powinien być poinformowany o rodzaju urządzenia, jego podstawowych parametrach oraz ewentualnej stymulatorozależności pacjenta. W trakcie badania należy monitorować pracę serca za pomocą EKG podczas każdej frakcji z powodu ryzyka zaburzenia funkcji urządzenia pod wpływem generowanego przez przyspieszacz promieniowania elektromagnetycznego. Konieczna jest zatem kompleksowa opieka nad tą grupą chorych, wymagająca ścisłej współpracy kardiologa z radioterapeutą, która zapewni pacjentom maksymalne bezpieczeństwo.

Najczęstszą dysfunkcją stwierdzaną w związku z ekspozycją na promieniowanie jonizujące w trakcie radioterapii jest przejście urządzenia do trybu awaryjnego (soft reset). Dysfunkcje urządzenia w trakcie radioterapii według piśmiennictwa dotyczą około 3% chorych i w większości przypadków pozostają nieme klinicznie.

14. Kiedy trzeba wezwać karetkę ?

Wezwanie karetki pogotowia lub wizyta w szpitalnym oddziale ratunkowym powinny mieć miejsce w sytuacjach wymagających natychmiastowego podjęcia medycznych czynności ratunkowych.

Jakie objawy mogą sugerować stan zagrożenia zdrowotnego?

Nagła duszność spoczynkowa i/lub wysiłkowa
Nasilone obrzęki obwodowe – „plastyczny” obrzęk kończyn dolnych/okolicy krzyżowej
Nagły, ostry ból w klatce piersiowej lub zaburzenia rytmu serca ( uczucie kołatania serca )
Bladość powłok skórnych, skóra chłodna, wilgotna, niekiedy z sinicą obwodową
Niskie wartości ciśnienia tętniczego
Skąpomocz
Utrata przytomności lub zaburzenia świadomości
Splątanie/senność

15. Na jaki numer dzwonić, żeby wezwać karetkę

W przypadku potrzeby natychmiastowej pomocy należy zadzwonić na jeden z dwóch numerów ratunkowych: 999 ( numer alarmowy pogotowia ratunkowego ) lub 112.

16. Czy mogę odbyć podróż samolotem?

Przed podróżą samolotem konieczna jest ocena kardiologiczna. Pacjenci w okresie stabilnej, wyrównanej niewydolności serca (w II klasie wg NYHA) mogą korzystać z lotów samolotem. Przeciwwskazaniem jest zaostrzenie choroby z towarzyszącą dusznością.

W przypadku długich lotów, gdy podróż trwa powyżej 6 godzin należy uzgodnić z lekarzem zastosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej, np. w postaci heparyny drobnocząsteczkowej.
Będąc za granicą pacjent powinien posiadać dokumentację medyczną – najlepiej w języku angielskim.

17. Czy mogę prowadzić życie seksualne?

Aktywność seksualna jest zalecana u pacjentów z niewydolnością serca w fazie stabilnej choroby. Istotne jest wyrównanie nadciśnienia tętniczego oraz indywidualna ocena innych parametrów i czynników ryzyka przez lekarza. Współżycie ma także istotne znaczenie dla poczucia zdrowia psychicznego. Niektóre leki mogą być przyczyną zaburzeń erekcji, w sytuacji problemów, warto poruszyć ten temat w trakcie konsultacji lekarskiej.

18. Czy mogę zażyć „viagrę”?

Sildenafil można stosować u chorych z niewydolnością serca. Wiele badań wykazuje dobrą tolerancję leku. Sildenafil powoduje zmniejszenie oporu i ciśnienia w tętnicach płucnych oraz wzrost rzutu serca. Należy jednak pamiętać o przeciwwskazanym łączeniu sildenafilu z preparatami z grupy azotanów. Synergistyczne działanie leków może doprowadzić do nagłego spadku ciśnienia tętniczego, a w efekcie do pogorszenia ukrwienia mięśnia sercowego.

19. Mam niewydolność serca, a teraz wykryto u mnie nowotwór, czy będę mógł leczyć raka?

Z uwagi na coraz dłuższe życie populacji w Polsce, współwystępowanie niewydolności serca i nowotworów złośliwych jest coraz częstsze. Leczenie onkologiczne - chemio- i/lub radioterapia może prowadzić do wielu powikłań, m.in. niewydolności serca, arytmii, niedokrwienia mięśnia sercowego, zaburzeń ciśnienia tętniczego czy powikłań zakrzepowo-zatorowych. Około 60% chorych z nowotworami umiera z powodu powikłań sercowo-naczyniowych.

Bardzo ważna jest indywidualna ocena każdego pacjenta podczas kwalifikacji do leczenia onkologicznego. Badania - EKG, echokardiografia, badania biochemiczne oraz ocena kliniczna stanowią elementy postępowania.

20. Czy lekarz rodzinny przedłuży leki po wyjściu ze szpitala?

Tak, lekarz rodzinny może przedłużać leki po wypisie ze szpitala. W tym celu należy udać się do lekarza z kartą informacyjną otrzymaną przy wypisie ze szpitala, gdzie znajduje się aktualna lista leków, oraz informacje niezbędne do przepisania leków z refundacją.

21. Jakie ciśnienie powinienem mieć?

Prawidłowe ciśnienie krwi u osób zdrowych wynosi 120/80mmHg, jednak niektóre leki stosowane w niewydolności serca mogą obniżać ciśnienie nawet poniżej 90/60 i jest to normalne zjawisko, dopóki nie towarzyszą temu objawy niedociśnienia, takie jak nasilone zawroty głowy, mroczki czy nawet omdlenia. Ciśnienie nie powinno przekraczać 140/90 mmHg.

22. Czy niewydolność serca jest odwracalna?

Dzięki wdrożeniu pełnego leczenia niewydolności serca u części Pacjentów może dojść do nawet całkowitej remisji objawów i poprawy funkcji serca, jednak niestety nie oznacza to wyleczenia z choroby. Niewydolność serca jest chorobą przewlekłą, i nawet mimo ustąpienia objawów, wymaga farmakoterapii do końca życia.

23. Jak poradzić sobie z dusznością, kiedy wezwać karetkę?

Należy dostosować swoją aktywność fizyczną do swoich możliwości, natomiast w przypadku zauważenia istotnego pogorszenia tolerancji wysiłku należy natychmiast skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu. W przypadku, gdy duszność występuje przy niewielkim wysiłku lub wręcz w spoczynku, powinniśmy wezwać karetkę.

24. Jak poradzić sobie z obrzękami?

W przypadku niewydolności serca samokontrola jest bardzo istotna, dlatego należy się regularnie ważyć i obserwować. W momencie, gdy zauważymy obrzęki kończyn dolnych, szybkie narastanie masy ciała, powinniśmy zwiększyć dawkę leku diuretycznego, np. furosemidu lub torasemidu. Jeśli po tym nie nastąpi poprawa, powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu.

25. Czy niewydolność serca minie?

Dzięki leczeniu można znacząco zredukować objawy i poprawić rokowanie, jednak jest to choroba przewlekła, która wymaga stałej kontroli kardiologicznej oraz leczenia.

26. Czy są tańsze zamienniki leków?

Tak, część leków stosowanych w niewydolności serca posiada tańsze odpowiedniki, o które zawsze warto zapytać w aptece w trakcie realizacji recepty.

27. Jak jest przyczyna niewydolności serca?

Najczęstszą przyczyną niewydolności serca jest miażdżyca naczyń wieńcowych, ponadto możemy wyróżnić m.in. etiologie genetyczną, poinfekcyjną, toksyczną czy też związaną z arytmiami.

28. Czy niewydolność serca jest dziedziczna?

To zależy od jej wyjściowej przyczyny. Niektóre rodzaje niewydolności serca można odziedziczyć, jednak nie jest to zero-jedynkowe i o dokładne informacje należy pytać prowadzącego kardiologa.

29. Czy niewydolności serca można dostać ze stresu?

U niektórych Pacjentów pod wpływem silnego emocjonalnego wzruszenia, towarzyszącego takim okolicznościom jak np. otrzymanie wiadomości o śmierci bliskiej osoby, publiczne wystąpienie, wypadek samochodowy, może dojść do rozwoju niewydolności serca.

30. Czy mogę brać jednocześnie leki na inne choroby?

Tak. Należy pamiętać, aby poinformować lekarza prowadzącego o chorobach współistniejących oraz przyjmowanych lekach, aby ustalić optymalne leczenie i uniknąć potencjalnych interakcji lekowych.

31. Czy z powodu niewydolności serca można osobę umieścić w hospicjum?

Można, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Refundacją objęte są pobyty w hospicjum, gdy niewydolność serca spowodowana jest kardiomiopatią i/lub gdy towarzyszy jej dodatkowa jednostka chorobowa wskazana w rozporządzeniu jak np. niewydolność oddechowa, nowotwory.

32. Czy można dostać skierowanie ze szpitala do sanatorium na niewydolność serca?

Tak, pacjent może dostać skierowanie ze szpitala do sanatorium pod warunkiem, że nie występują przeciwwskazania określone w rozporządzeniu.

33. Czy można dostać skierowanie ze szpitala do sanatorium poszpitalnego na niewydolność serca?

Tak, pacjent może dostać skierowanie ze szpitala do sanatorium poszpitalnego pod warunkiem, że nie występują przeciwwskazania określone w rozporządzeniu.

34. Czy można dostać skierowanie ze szpitala na rehabilitację z powodu niewydolności serca?

Tak, pacjent może dostać skierowanie ze szpitala na rehabilitację z powodu niewydolności serca.

35. Ile można pić płynów?

Zalecane jest ograniczenie przyjmowanie płynów. W sytuacji występowania ciężkiej niewydolności serca zaleca się przyjmowanie do 1,5-2l/dobę. Szczegółowe zalecenia powinny być ustalone indywidualnie przez lekarza prowadzącego.

36. Czy można wypić codziennie 50 ml alkoholu?

U chorych z niewydolnością serca niewskazane jest spożywanie alkoholu. Jeśli u pacjenta występuje choroba alkoholowa zalecane jest zgłoszenie się do Ośrodka Leczenia Uzależnień.

37. Czy można wypić dziennie 1 piwo?

U chorych z niewydolnością serca niewskazane jest spożywanie alkoholu. Jeśli u pacjenta występuje choroba alkoholowa zalecane jest zgłoszenie się do Ośrodka Leczenia Uzależnień.

38. Czy przysługuje mi renta na niewydolność serca?

Przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy jest kwestią indywidualną, a decyzja podejmowana jest po badaniu przeprowadzonym przez lekarza orzecznika ZUS.

39. Czy kupienie smartwatcha ma sens?

Urządzenia typu smartwatch z opcją monitorowania tętna mogą być przydatne w codziennej obserwacji kontroli częstości rytmu, w tym sugerować występowanie zaburzeń rytmu. Jest to przydatne w ocenie klinicznej pacjenta.

40. Czy przysługuje mi zasiłek opiekuńczy ?

Do zasiłku uprawnia rezygnacja z pracy celem podjęcia opieki nad osobą, która wymaga długotrwałej opieki lub pomocy w codziennych aktywnościach.

W przypadku zasiłku opiekuńczego rodzic, którego dziecko rezygnuje z pracy celem opieki, powinien posiadać orzeczenie o niepełnosprawności.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto(na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu, stosownie do przepisów o świadczeniach rodzinnych) oraz osoba sprawująca opiekę spełnia podane kryteria.